Çin’in Wuhan kentinden dünyanın birçok yerine kısa sürede yayılan Coronavirus (COVID-19) ile ilgili endişeler, haberler ve sosyal medyanın da etkisi ile gün geçtikçe artıyor. Türkiye’de gün geçtikçe vaka sayısının artması ile ülke çapında ciddi önlemler alınmaya başlandı.
Tüm dünyayı derin bir şekilde etkileyen bu olay hakkında uzmanlar, kaygı ve stresin çok normal olduğunu belirtiyor. Ancak artan kaygı ve paniğin insan sağlığı üzerinde coronavirüsten daha fazla tehlike yaratabileceği bir gerçek. Peki bu konudaki kaygılarınızı nasıl azaltabilirsiniz?
Doğru ve Güvenilir Kaynaklardan Bilgi Edinin
Öncelikle Türkiye’de enfeksiyonun daha yaygın olmadığını hatırlayın.
Bu konudaki tüm haberleri doğru ve güvenilir bir kaynaktan takip edin. Resmi kaynaklar ve bilim insanlarına öncelik verin.
Meraklı, klinik ve eleştirel bir yaklaşım ile haberleri değerlendirin. Sosyal medyada her an sahte bir haber ya da abartılı yorumlarla karşılaşabilirsiniz.
Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipler Birliği ya da Dünya Sağlık Örgütü takip edebileceğiniz kaynaklar içerisinde yer alabilir.
Gelişmeleri belirli zaman aralığında kontrol etmeniz bu konudaki kaygılarınızı azaltmanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın fazla haber içeriği zihinsel ve duygusal yük yaratır.
Önlemlerinizi Aldığınızdan Emin Olun
Tedbir almak sadece sizi değil, çevrenizdekileri de korur. Coronavirüs daha çok temas yoluyla bulaşıyor ve insan aslında virüsü kendi kendine bulaştırıyor. Gün içerisinde insanlar ellerini istemsiz olarak 90 defa ağzına ve burnuna götürüyor. Virüsten korunma konusunda uzmanlar bu nedenle el temizliği üzerinde çok duruyor!
Coronavirüs Stresi İle Başa Çıkmanın Yöntemleri
Virüsle mücadele konusunda alınan sosyal mesafelendirme ve karantina önlemleri rutin alışkanlıkları da radikal bir şekilde değiştirdi. İnsan psikolojisinde; rutin davranışlar geleceğin öngörülebilir olmasını sağlar ve kişi kendi yaşamı üzerinde kontrol hissine sahip olur. Bu sayede hayat daha anlamlı bir hale gelir. Ancak yaşam pratiğinin bu şekilde değişimi ve geleceğin bilinmezliği kontrol hissi deneyimine tehdit oluşturur. Ve kişi yaşamı anlamlandırmada güçlük yaşayabilir. Sonuç olarak kaygı, korku, öfke ve kendini değersiz hissetme gibi duyguları yaşamak mümkündür.
İlk olarak yaşanan bu durumun olağan dışı bir durum olduğunu fark etmeniz gerekir. Bununla beraber alışkanlıklarınızı sürdürme ihtiyacının doğal olduğunu ancak sizin kontrolünüz dışında gelişen nedenlerle bunları gerçekleştiremeyeceğinizi kabul etmeniz gerekir. Kendi kontrolünüzde olan şey ise yeni koşullar altında hangi davranışlarla bu sürece uyum sağlayacağınıza karar vermek ve zamana bırakmak.
Bu günlerde kalabalıktan uzak durmaya çalışırken kendinizi tamamen izole etmeyin. Doğa yürüyüşleri, kas gevşetme egzersizleri, nefes, yoga yada meditasyon pratikleri stresinizi azaltmaya yardımcı olabilir. Sevdiğiniz kişilere ve aktivitelere vakit ayırmak, herhangi bir sanat ya da müzik alanı ile ilgilenmek, kitap okumak ve kendinizi geliştirmek adına çalışmalar yapmak psikolojik olarak daha sağlam ve dirençli olmanızı sağlar.
Bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde sağlıklı beslenmek, düzenli uyumak ve belirli hijyen kurallarına dikkat etmek bu virüsten korunmada çok önemli bir yere sahip. Ancak tüm bunlara dikkat ederken aşırı stres, panik ve korku sahibiyseniz bağışıklık sisteminiz zayıf düşeceğini unutmayın.
Psikolog Dr. Hüseyin Doğan, ‘’Bu tür panik anlarında belirsizlik ve kirli bilgi o kadar artar ki artık bilişsel sistemimiz o kadar belirsizlik ve bilgi bombardımanına dayanamayıp her şeye inanmaya başlayarak bize panik yaptırır. Hâlbuki bu tür virüslerle baş etmemiz için en önemli şey sağlıklı bir bağışıklık sistemidir. Eğer stresimiz giderek artarsa bu vücudumuzun sürekli olarak kortizol (stres hormonu) salgılamasına neden olur ve bir süre sonra bağışıklık sistemimiz zayıflayacaktır.’’ diyor. (1)
Uzmanlar ayrıca özellikle panik atak, kaygı bozukluğu olan ya da takıntılı (obsesif kompulsif bozukluk) kişilerin bu durumdan daha fazla etkilenebileceği üzerinde duruyor. Psikiyatri Uzmanı Dr. Alper Evrensel, ‘’Her insan aynı ruhsal dayanıklılık gücüne sahip değildir, bazı insanlar daha hassastır. Bu yapıdaki kişiler coronavirüs ile ilgili haberlerden mümkün olduğunca kaçınmalıdır.” diyor. (2)
Kaynaklar:
https://www.saglik.gov.tr/TR,64383/koronavirus-alacagimiz-tedbirlerden-guclu-degildir.html
https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
1. https://drhuseyindogan.com/koronavirus-stresi-ile-nasil-basedebiliriz/
