Algoloji-Ağrı Prof. Dr. Nurettin Lüleci, geçtiğimiz yıllarda sağlık sektöründe gelişen teknolojiler için açıklamalarda bulundu.
Belki farkına varamıyoruz fakat dijital gelişmeler, sağlık alanında dünyadaki belli başlı şirketler açısından tam bir yarış ve kapışma halindedir demek yanlış olmayacaktır. Bu yarışta Google bile en önde gelen isimlerden, dahası yapay zeka oluşturma çalışmalarına hız vermiş durumda ve 2013 yılında bu çalışmaların başına Ray Kurzweil mühendislik müdürü olarak getirilmişti. “Bu adam kim?” diye soracak olursanız: Kurzweil, teknolojinin geleceği hakkında 1990’lardan bu yana 147 tane öngörüde bulunan ve bunların yüzde 86’sı gerçekleşmiş bir birey.
Yetkili Beyin ve Otizm
Google, yapay zeka kontrolü altında beyin oluşturmak için Kurtzweili’den yardım aldı. Hedeflerinden birisi beynimizi bilgisayara ekleyerek dijital biçimde yaşamak. Tıbbi alanda ise google glass gibi giyilebilir takılabilir (gözlük gibi) cihazlarla öncül sinir bilimi faaliyetlerine yer vermektedir. Örnek olarak, otizm hastası olan çocukların hayatlarını daha kolay hale getirebilmek için giyilebilir nöro-yardımcı cihazlar ve yazılımlar geliştirilmekte olup, otizmli çocuklara ve yetişkinlere hayat becerileri kazandırmak, sosyal becerilerini artırmak, dillerini doğru ve etkili kullanmak, olumlu davranışların artırılmasını sağlamak hedeflenmektedir. Bu yazılıma “yetkilendirilmiş beyin” denilmektedir.
Gelecekteki medikal alandaki gelişmeler, görme engellilerde olduğu gibi fiziksel dezavantajları ortadan kaldırmakla kalmayacak, benzer şekilde görme keskinliğini normal bir bireyden daha iyi bir noktaya gelecektir.
Bir başka deyişle, yine kulak implantlarını geliştirmek için çok ileri düzeyde kusursuz duyma teknolojilerinin kapımızı çalması yakındır. Hasta bireylere implante edilen yeni teknolojik aletler diğer belirli bilgisayarlar ile etkileşime girebilecek veya istenildiğinde bir senaryoda yer alınabileceklerdir.
Robotlar!
Teknolojik gelişmeler profesyonelleri iş bulma konusunu nasıl bir noktaya getirecek bilinmez fakat gelişmeler insan gücünün daha az olacağı yöne doğru ilerlemektedir. Şimdi doğan bebeklerin yarın yapay zekalı oyuncaklarla oynarken bizlerde (doktorlar) hastanelerde robot hemşire ve arkadaşlarla beraber mesaimizi bitiriyor olacağız. Yani gelecek bugünün dünyasından oldukça farklılık gösterecektir. Doktorlar dijital okuryazarlık konusunda kendilerini geliştirmek zorunda kalacaklardır diyebiliriz. Belki dijital okuryazarlık diye bir meslek dahi icad olabilir. Sağlık hizmetlerinde robotların yapamayacağı alanlar olacak ve bu alanlar daha da değerlenecektir. Bu alanlardan biri de empatidir.
Otomasyonla, robotlar ve yapay zeka insanoğlu’nun rekabet edemeyeceği bilişsel becerileri içerisinde barındıracaktır. Dolayısıyla, insanlara kalan alanlar daralacaktır. İlk akla gelenler; empati yanında yaratıcılık, merhamet ve hasta veya yakınlarına duygu aktarımı alanları… Robotlar ameliyat yapabilir ama riskler hakkında hasta ya da yakınına doğal olarak elini tutarak bilgi veremez. Belki çok uzak tarihlerde robotlar da bu insancıl görevler hakkında programlanabilir ancak toplumsal bir varlık olarak hiç bir şey insana dokunmanın yerini alamayacak ve her zaman insanlar buna ihtiyaç duyacaklardır. Doğrudan kişisel bakım, evde hasta bakımı ve hemşire yardımcılığı ileride en cazip iş alanları olabilir. Gelişen robot çağı sağlıkta bu meslekleri ön plana çıkaracaktır.
