Oyunlaştırma (Gamification) Nedir?
Oyunlaştırma nedir?
Oyunlaştırma öncelikle bir “oyun” değildir. Ancak oyunlarda kullanılan ödül sistemlerini ve rekabet unsurlarını da dijital oyun tasarım tekniklerini kullanarak özellikle iş dünyasında oyun dışı unsurlara dahil ederek etkileşimli ve ilgi çekici hale getirmektedir.
Oyunlaştırma, dünya çapında yeni bir kavram ve elbette ülkemiz için daha da yeni. Google Trends hakkında biraz araştırma yaparsak, konseptin 2010 yılının sonlarında oluşturulduğunu ve ilginin giderek arttığını görebiliriz. Google Trends‘e göre bu artış aynı şekilde devam edecek.
Neden oyunlaştırma?
Geleneksel motivasyon unsurlarının günümüz dünyasında artık geçerli olmadığı gerçeği, bir süredir yayınlanan kurumsal ve kişisel gelişim kitaplarında vurgulanmakla kalmayıp, bilimsel araştırmalarla da kanıtlanmıştır. Her öğeyi oyunlaştırmak, onu en çekici kılanın ne olduğuna dair algıları değiştirerek içsel bir tetikleyici yaratır.
Genellikle fast food restoranlarında ve perakende marketlerde yapılan Ayın Çalışanı uygulaması oyunlaştırmanın iş hayatında kullanımına örnek olarak gösterilebilir. Bu uygulamanın oyunlaştırma kavramı henüz ortaya çıkmamışken kullanılan eski bir teknik olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz. Yine bu örnekte, çalışanlar hiçbir yükümlülük altına girmeden her ay en iyi performanslarını gösteren adlarının ve fotoğraflarının listelenmesi için bir yarışmaya giriyorlar. Bu, üretkenlikte bir artış olarak işe geri dönmektedir.
Oyunlaştırma nasıl uygulanır?
Oyunlarda kullanılan seviye, rütbe, ödül gibi motive edici ve rekabetçi unsurlar; Yakın gelecekte sık sık örneklerini görmeyi umduğumuz oyun dışı, sosyal medya, yazılım ve iş web siteleri için geçerlidir.
eTicaret sitelerinde yapılan yorumlar ve tavsiye makaleleri için verilen puanlar, yeterli hediye puanı biriktirdikleri takdirde seviyelerini yükselten siteler, Yemeksepeti’nin yaptığı yemek söyledikçe uygulama puanının artması ve kaydedildiği anda rozetleri ödüllendiren Foursquare gibi uygulamalar standart deneyime ödüller ve seviye yükseltmeleri eklenerek çalışanlara ve müşterilere oyunlaştırmayı öğretiyor.
Oyunlaştırma uygulamaları, tıpkı oyunlarda olduğu gibi ilerleme çubukları, göstergeler, seviye göstergeleri ve rozetler gibi dijital görsel oyun tekniklerini kullanır.
Yeni bir kavram olmasına rağmen iş dünyasında, özellikle teknoloji yoğun ülkelerde, potansiyeli nedeniyle şimdiden çok ciddiye alınıyor. Pennsylvania Üniversitesi’nden Doç.Dr Kevin Werbach, oyunlaştırma konusunda çevrimiçi eğitim vermektedir. Türkçe altyazılı olarak tamamlayabildiğimiz 10 haftalık eğitimin ardından isteğe bağlı olarak sertifika da alınmaktadır.
Oyunlaştırmanın en iyi örneklerinden biri Foursquare uygulamasının rozet sistemidir. Konum bildirimlerinden sonra kazandığınız rozetler size ödüller ve sıklığa göre bir sıralama kazandırır. Bu yüzden farklı yerlerde rapor vererek farklı rozetler toplamayı deneyin ve daha sık rapor vererek o rozetteki sıralamanızı yükseltmeye çalışın. Bu sistem bugüne kadar büyük bir başarı ile kullanı artmıştır. Markalar kendi rozetlerini üretmek ve sisteme katılmak için Foursquare ile anlaşma imzalamaktadır.
Barış Ermek
Kaynakça:
https://www.umityildirim.com/oyunlastirma-gamification-nedir/
Drive: Nasıl Motive Oluruz? Nasıl Motive Ederiz? (2009) Daniel H. Pink, MediaCat
Gartner Says Worldwide Video Game Market to Total $93 Billion in 2013
Essential Facts About The Computer and Video Game Industry 2013 raporu (PDF)
Gartner Says by 2014, 80 Percent of Current Gamified Applications Will Fail to Meet Business Objectives Primarily Due to Poor Design
Gamification Course – Kevin Werbach
